Saturday, December 27, 2014

બાળવા મૂક્યાં મેં પત્રો એમના, આગમાં પણ ચમક આવી, માનશો? (नेहल मेहता)

વાત જો એક હું કરું ન્યારી, માનશો?
કલ્પના નહિ, વાત છે સાચી, માનશો?

એમણે સંવારી જુલ્ફો જો એમની,
ના શક્યો આફતને હું ટાળી, માનશો?

ઝુલ્ફથી એ દે વિસામો આશિકને જો,
તો કદી નાગણ બને કાળી, માનશો?

જ્યારે વર્ષા બિંદુ સ્પર્શ્યા બદને એના,
તો મદિરા થઈ ગયું પાણી, માનશો?

આશ એવી કે મળે એ જળ ચાખવા,
બુંદ મૃગજળની જરા આવી, માનશો?

સ્વાદ મૃગજળનો અનોખો એવો રહ્યો,
હું નથી પીતો અસલ પાણી, માનશો?

મેં લખીને મોકલી ગઝલો એમને,
દાદની સાથે મના આવી, માનશો?

નામ સાથે બસ તખલ્લુસ બાકી રહ્યું,
એ બધી ગઝલો ગયા તાણી, માનશો?

બાળવા મૂક્યાં મેં પત્રો જો એમના,
આગમાં પણ શું ચમક આવી, માનશો?

મતલબ અને મકસદના શેર ચંદ લખ તું!

છૂટે   નહીં   ક્યારેય   એ   સંગ   લખ   તું,
ને   ઊતરે   સ્હેજે   ન   એ   રંગ  લખ  તું.

ભેગું   થયું   પીડા   તણું   દળ   મનોમન,
કાગળ  લઈ  ચલ  આ કરુણ જંગ લખ તું.

સમતોલ    કરવા   દર્દના   ભારને   કોઇ,
ખુશહાલ   દિલનો   કોઇ   ઉમંગ લખ તું.

તય  હો  મિલન  ને તોય મળવા ન પામે,
ખંડિત  દિલોની  એ  સભા  ભંગ  લખ  તું.

ઓવારી  જાયે  જે  લઢણ  પર બધાં લોક,
એવી  કશી  ઢબ  લખ  તું  કે  ઢંગ લખ તું.

ટાગોર   પણ   પ્રગટે   વળી  કોઇ  કલમે,
સૌ  થાય  વશ, એવા શબદ બંગ લખ તું.

કરવા   અમારે   પણ   હવે   પાપ  થોડાં,
વર્જિત   ફળો   એકાદ  બે  નંગ  લખ  તું.

પાવક    નદીમાં   મારવી   ડૂબકી   એક,
ધોવાય   જેમાં   પાપ  એ  ગંગ  લખ  તું.

તૂટી   જતું   દિલ  કેમ  નાની  શી  વાતે?
જે  ઘાવ  સહે  એવું  સબળ  અંગ લખ તું.

Thursday, December 25, 2014

એના એક મોંઘેરા ઇશારા પર...

કહે  છે  કે  ઘણાં  બસ  હોય   છે   જો  નાચવા  માટે  સદા  તૈયાર   એના  એક  મોંઘેરા  ઇશારા  પર,
સુભાન  અલ્લાહ   કેવું   રૂપ   છે   એનું  કે  જોવા   એને   લોકો ક્યાં ચડે છે એક ઊંચેરા મિનારા પર!

બહુ  જૂનું  થયું  કે  લોક  ઓવારી  દે  પ્રેમિકાના   ગાલોના  કોઇ  તિલ  પર  સમરકંદ  અને બુખારા,
મને  એવા  વિચારો  આવે  છે  કે આપણે પણ કંઈ તો ઓવારી જઈએ ખુદ સમરકંદ ને બુખારા પર!

અહા!  એનો  ચહેરો   ચાંદ   જાણે   દાગ   વિનાનો,   એના  ચુંબનનો લાગે દાગ એવું કોણ ના ચાહે?
ધરા  પર   અવતરેલાં   આ  સવાયા ચાંદને જોતાં નજર જાયે નહીં ગગને ચમકતાં કો' સિતારા પર!

જવાનીનો  મહીં   જ્વર છે, વળી આ સુપ્ત દિલને તપ્ત કરવા હુસ્ન કેરા આ હુતાશનનાં તિખારા છે,
લગાડી  છે  જો  હૈયે  આગ  છૂપી  એક તિખારાએ, કરું શક તો કહો બેશક કરું શક કયા તિખારા પર?

જુઓ ધીખી રહ્યું છે પ્રેમ જ્વરથી દિલ, ધખાવી છે હવે તો બસ મેં એના નામની આ આજીવન ધૂણી,
હવે  તો  રાહ  જોવાઈ   રહી  છે  કે  શી   રીતે  વીતવાનું  આયખું  એને  પામવાના આ ધખારા પર?

નથી  લૂંટી   શકાતી   ખૂબસૂરતી   કે મળે છે બસ એ ખુદાની બદૌલત, આંતરિક છે એક એ દોલત, 
છતાંયે  લૂંટવો   હો   એ   ખજાનો  એમ   સૌ   કોઇની  મંડાઈ   છે નજરો ખૂબસૂરતીના પિટારા પર!

ન  હો  જો  હુસ્ન  દુનિયામાં,  હતાશા  ને  હતાશા  છે,  ધરા  પર  ચાંદ કેરો ટુકડો હો તો જ આશા છે,
કર્યું  જેણે  નથી  કુરબાન  દિલ  સૌંદર્ય  પર ક્યારેય કોઇ દી, મને લ્યાનત થતી એવા જિવારા પર!

PK ફિલ્મ વિશેના અવલોકનો

આખી ફિલ્મમાં આમીર પોતાનું એલિયનત્વ (કે એલિયનપણું/એલિયનતા?) અકબંધ જાળવી શક્યો છે એ ગમ્યું. માણસો સાથે ડાન્સિંગ સ્ટૅપ્સ લેતી વખતે પણ એ એનું એલિયનસહજ અકડાપણું બરકરાર રાખે છે. "હું, એલિયન, એલિયન થાઉં તો ઘણું!" એ કાવ્યપંક્તિને સાર્થક કરે એટલો સરસ અભિનય કર્યો છે. શાહરુખની "માય નેમ ઈઝ ખાન"માં ઘણાં દ્રશ્યોમાં પાત્ર પરની પકડ છૂટી જતાં શાહરૂખિયત ઉપસી આવી હતી એ ભૂલ અહીં આમીરે કરી નથી. 

અનુષ્કા ક્યુટ લાગે છે. એની હાજરીને કારણે વિરાટે અમુક મૅચોમાં મીંડા મૂકાવેલા એવા ક્રૂર આરોપોને નકારવાનું મન થાય એટલી બધી વ્હાલી લાગે છે. કોઈકે એના બૉયકટ જર્નાલિસ્ટિક લૂકને લીધે બરખા દત્ત સાથે ક્રૂર સરખામણી કરી હતી, પણ મને એ અસલી કાશ્મીરી પંડિતની ખૂબસૂરતી ધરાવતી નિધિ રાઝદાન જેવી વધારે લાગી. એને બરખા દત્ત સાથે સરખાવનારના દ્રષ્ટિકોણનો વી, ધ પીપલ ઑફ ઈન્ડિયાએ બૉયકૉટ કરવો જોઈએ. ફિલ્મમાં પચાવવી અઘરી લાગે એવી એક વાત ખરી કે હરિવંશરાય બચ્ચનના ફૅન અને પોતે પણ મૌલિક ગઝલ લખી જાણતો સુશાંત સિંઘ રાજપૂત જ્યારે તીવ્ર ત્વરાથી અનુષ્કાને પોતાના પ્રેમપાશમાં બાંધી લે છે ત્યારે મારા જેવા ઘણાં ભાવકોના અંતરમાં સાઈલેન્ટ ડૂસ્કાં નીકળે કે, "સાલું, આપણને બેફામ, ઘાયલ, ગની, મરીઝ, પ્લૅન્ટી ઑફ પાલનપુરીઝ સહિત કેટલાંય આધુનિક, અનુઆધુનિક શાયરોના શેર મોઢે છે તો આપણે કેમ કોઇ છોકરી સાથે આટલો જલદી સુમેળ સાધી શકતા નથી?" બની શકે કે કે સુશાંતે અનુષ્કાને સંભળાવેલો શેર "ગાગાલ ગાલગાલ લગાગાલ ગાલગા" છંદમાં નિબદ્ધ હોય એટલે અનુષ્કાએ વધારે ચકાસણી કર્યા વિના ગાલ અને હોઠ ધરી દીધાં હોય ! 



એક દ્રશ્યમાં ભગવાનની ઘણી મૂર્તિઓ આગળ ગળગળા સાદે આમીર વિવિધ ધર્મોની પરસ્પર "કૂતરું તાણે ગામ ભણી ને શિયાળ તાણે સીમ ભણી" ટાઈપની વિરોધાભાસી વાતો વિશે સાચી મૂંઝવણભરેલી ફરિયાદ કરે છે ત્યારે મૂંગી નિર્જીવ મૂર્તિઓની નિસહાયતા આખા સિનેમા હૉલમાં ફરી વળતી હોય એવું લાગે છે. પૃથ્વી પરના ટ્રાફિક કે પક્ષીઓના કલરવને બદલે બધી કૅસેટોમાં અનુષ્કાના અવાજના રેકર્ડિંગવાળું સ્તબ્ધ કરી દેતું દ્રશ્ય હોય કે વૃદ્ધ પત્નીને પાર્ટી આપવા માટે ખોટું બહાનું કાઢીને પૈસા સેરવી જતાં સિનિયર સિટિઝનના હાથે જાણી જોઈને છેતરાવાનું દ્રશ્ય હોય, પીકે વર્ષના અંતે આવેલી સુંદર ફિલ્મ છે. 

આ ફિલ્મ જોઈને જ્વલનશીલ પૃષ્ઠભાગ ધરાવતાં અમુક મહાબળેશ્વરોને ચચરાટ થઈ રહ્યો છે કે આમાં બીજા ધર્મોની નબળાઈઓનો અછડતો ઉલ્લેખ છે, જ્યારે હિન્દુ ધર્મ પર વધારે પ્રહારો કરવામાં આવ્યા છે. સ્વાભાવિક છે કે દિગ્દર્શક જે ધર્મનો હોય એ ધર્મની ખામીઓથી એ સુપેરે પરિચિત હોય અને એને સારી રીતે પરદા પર રજૂ કરી શકે. બાકીના બીજા બધા ધર્મના દિગ્દર્શકોએ પોતપોતાના ધર્મોની ખામીઓ ઉઘાડી પાડતી ફિલ્મો બનાવવાનું બીડું ઝડપી લેવું જોઈએ. આયાતોલ્લાહ ખોમૈની અને પ્રવીણ તોગડિયાને એકસરખા પ્રમાણમાં નારાજ કરી શકે એવી સંતુલિત સૅક્યુલર સર્જનાત્મકતા કંઈ બધાની પાસે થોડી હોય? બાકી તો ફિલ્મની ટીકા કરતાં અમુક પેશેવર (પેશાવર નહિં યાર!) રિવ્યૂખોરોના અપડેટ્સ વાંચીને કાયમ લાગે છે કે ફિલ્મ નિર્માણની સમગ્ર પ્રક્રિયા દરમિયાન આ રિવ્યૂખોરોને દિગ્દર્શક સાથે રાખીને ચાલે અને એમના સલાહ-સૂચનોને માથે ચડાવે તો દર વર્ષે આપણને "બેસ્ટ ફોરેઈન લૅંગ્વેજ ફિલ્મ" કેટેગરીમાં ઓસ્કાર ઍવોર્ડ નિયમિત અપાવી શકતી હિન્દી ફિલ્મ અચૂક મળે!

ધર્માંધતા અને ધર્મઝનૂન પર પ્રહાર કરતી OMG કે પીકે જેવી સેંકડો ફિલ્મો બને તો પણ એમાં વ્યક્ત થતો સંદેશ મોટેભાગે તો શિવલિંગ પર ચડતા દૂધની જેમ કે પથ્થર પર પડતાં પાણીની જેમ એળે જ જતો હોય છે. છતાં, છાશવારે આવી ફિલ્મો બનતી રહે એ આવકાર્ય હોવા ઉપરાંત અનિવાર્ય પણ છે. ઍલિયનના યાનમાં બેસીને ઉપડી જતાં અને થોડાં સમય બાદ ફરીથી પૃથ્વી પર લટાર મારતા આમિરની જેમ ફિલ્મ સિનેમા હૉલમાંથી ઊડીને થોડાં મહિના બાદ ટીવી પર પ્રસારિત થશે. અત્યારે નહીં તો એ વખતે પણ સમય ફાળવીને જોવા જેવી ફિલ્મ છે.